بيمه تمام خطر پيمانكاران (Contractor’s All Risk (CAR
بيمه تمام خطر مقاطعه كاران به منظور پوشش كامل بيمهگذار در مقابل زيانهای مالی ناشی از خسارتهای طبيعي و غيرطبيعی و غير قابل پيشبينی وارده به عمليات اجرائی پروژههای عمرانی، در طول مدت ساخت، طراحی شده است.
علاوه بر عمليات ساختمانی، عمليات نصب تجهيزات مورد نياز، سوار كردن (مونتاژ) دستگاهها و ماشين آلات به شرط آنكه ارزش آنها معمولاً از ۲۰ درصد كل مبلغ عمليات ساختمانی بيشتر نباشد، نيز تحت پوشش قرار میگيرند. برخي از پروژههای در حال ساخت كه میتوانند در اين بيمهنامه تحت پوشش بيمهای قرار گيرند به شرح زير میباشد:
عمليات اجرائی
- ساختمانهای مسكونی، اداری، تجاری
- انواع سدها و يا سازههای انتقال آب
- انواع تونل
- راهها
- فرودگاهها
- اسكلهها و موارد مشابه
بيمهگذار و ذینفع در بيمه تمام خطر پيمانكاران
در اين بيمهنامه، معمولاً بيمهگذار كارفرما، و ذینفع بيمهنامه، كارفرما و پيمانكار اصلی و كليه پيمانكاران فرع میباشند.
خطرات تحت پوشش
اين بيمهنامه تمامی خطرات طبيعی و غير طبيعی و به طور كلی هر خطری را كه صراحتاً استثناء نشده، تحت پوشش قرار میدهد. ممكن است بيمهگذار با توجه به شرايط حاكم بر پروژه، پوشش برای برخي از خطرها را درخواست و برخی ديگر را درخواست ننمايد، كه در اين صورت بيمه تمام خطر پيمانكاران از حالت تمام خطر خارج شده و به بيمهنامه “با خطرات ذكر شده” تبديل میگردد. بديهی است در اين حالت بيمهگذار ممكن است حق بيمه كمتری را بپردازد، وليكن به سبب ناشناخته بودن ماهيت حوادث طبيعی و غير طبيعی، ترجيح داده ميشود بيمهنامه، تمام خطر تهيه گردد.
بيمه تمام خطر نصب (Erection All Risk (EAR
هدف از ارائه اين بيمهنامه، تأمين پوشش بيمهای لازم در مقابل خطرات احتمالی در نصب ماشين آلات و لوازم و همچنين نصب هر نوع سازه است. اين نوع پوشش، هرگونه زيان يا خسارت ناگهانی و غير قابل پيشبيني وارده به مورد بيمه را در محل نصب و در طول مدت بيمه از طرف بيمهگر جبران مینمايد.
پروژههايی از جمله موارد ذيل قابل پوشش بيمهای هستند:
- نصب علمكهای گاز
- عمليات اجرائی انواع خطوط لوله
- ترميم خطوط لوله های نفت
- ساخت و نصب مخازن فلزی نفت يا مخازن فلزی آب
- نصب تجهيزات پستهای برق
- نصب تجهيزات پالايشگاهی
- نصب دريچههای سد و …
بيمهگذار و ذینفع در بيمه تمام خطر نصب
در اين بيمهنامه بيمهگذار كارفرما، و ذینفع بيمهنامه، كارفرما و پيمانكار اصلی و كليه پيمانكاران فرعی خواهند بود.
خطرات تحت پوشش
خطرات تحت پوشش در بيمه تمام خطر نصب (همانند بيمه تمام خطر پيمانكاران)، تمامی خطرات طبيعی و غير طبيعی خواهد بود، به استثناء آنچه در استثنائات بيمهنامه درج گرديده است. يكی از مهمترين خطراتی كه در اين بيمه تحت پوشش قرار دارد، “خطر اشتباه در نصب” است. سهل انگاری و عدم دقت كاركنان در هنگام نصب تجهيزات مورد بيمه نيز تحت پوشش بيمهای خواهند بود.
درصورتیكه بيمه گذار یک يا چند خطر از خطرات طبيعی و غير طبيعی را در خواست نمايد، اين بيمهنامه از حالت تمام خطر، به یک بيمهنامه تمام خطر نصب با خطرات ذكر شده تبديل میگردد. در اين صورت بيمهگذار ممكن است حقبيمه كمتری نسبت به پوشش بيمه تمام خطر بپردازد.
مدارک مورد نياز برای صدور بيمه نامه تمام خطر پيمانكاران و نصب
با توجه به ماهيت پروژههای پيمانكاری و نصب، مدارك مورد نياز جهت صدور بيمهنامه بشرح زير است:
- تصوير خلاصه پيمان شامل: موضوع پيمان، مبلغ پيمان، مدت پيمان، دوره تضمين
- فرم پرسشنامه و پيشنهاد تكميل شده
- تصوير برنامه زمان بندي پروژه در صورت نياز
- سايت پلن پروژه در صورت نياز (در خصوص سايت پلن قبلاً توضيح داده شده است)
- مشخصات فني پروژه موضوع بيمه در صورت نياز
از ميان مدارک نامبرده شده بالا، تصوير خلاصه پيمان و فرم پرسشنامه و پيشنهاد ضروری بوده و ساير مدارک در صورت درخواست مديريت بيمههای مهندسی بايد ارائه گردند.
موارد درج شده در خلاصه پيمان، يكی از مهمترين شاخصهای ارزيابی ريسک میباشند. با توجه به اينكه بين مبلغ پيمان و مدت پيمان همواره يک رابطه خطي برقرار است (بدين مفهوم كه در يک پروژه، با افزايش مدت پيمان، مبلغ پيمان نيز به تناوب افزايش خواهد داشت)، درصورتیكه مدت پيمان به گونهای باشد كه مقاطع زماني پر ريسک (مثلاً ريسک وقوع خطر سيل و روان آبهای سطحي، در فصول پائيز و زمستان و بهار) در طول مدت پيمان قرار گيرند، سرمايه درگير ريسک در اين حالت، نسبت به اوايل شروع پروژه بسيار بيشتر خواهد بود.
به طور خلاصه میتوان گفت در ارزيابی ريسک و در مرحله صدور بيمهنامه، هر يک از مدارک مذكور میتوانند داراي كاربردی بشرح زير باشند:
- موضوع پيمان، جهت اطلاع از نوع ريسک
- پرسشنامه و فرم پيشنهاد مربوطه، جهت اطلاع از خواستههای بيمهگذار، به ويژه پوششهای اضافی و همچنين آشنایی با مشخصات بيمهگذار و ساير عوامل مرتبط
- برنامه زمان بندی پروژه، جهت اطلاع از تقدم و تاخر زمان انجام هر يک از فعاليتهای مربوط به پروژه
- سايت پلان پروژه، جهت پی بردن به ارتباط بين اجزای تشكيل دهنده پروژه
- مشخصات فنی پروژه، جهت تخمين حداكثر خسارت وارد به پروژه و محاسبات احتمال
بيمه سازههای مهندسی تكميل شده (Civil Engineering Completed Risk (CECR
پروژههای در حال ساخت و يا در حال نصب، با پايان مرحله تحويل قطعی و ترک محل اجرا توسط پيمانكار، وارد مرحله بهره برداری میگردند. ممكن است پروژه تحويل شده، در مرحله بهره برداری مورد آسيب خطرات متفاوتی قرار گيرد. بيمهنامه سازههای مهندسی تكميل شده، در اين مرحله میتواند امنيت خاطر كارفرما و يا بهره بردار از پروژه را فراهم سازد.
اين بيمهنامه میتواند برای:
- پلهای ساخته شده
- راههای ساخته شده
- تونلهای ساخته شده
- خطوط لوله نصب شده
- دكلهای فشارقوی نصب شده
و ساير پروژههای مشابه كه در حالت بهره برداری قرار دارند، مورد استفاده قرار گيرد.
اين بيمهنامه ممكن است بلافاصله بعد از مرحله تحويل قطعی و يا مدتها بعد از آن، در خواست شود.
اين بيمهنامه به صورت بيمهنامه با خطرات نام برده شده (Named Perils) بوده و میبايست خطرات تحت پوشش در آن، به صراحت در متن بيمهنامه قيد گردند، به شرطی كه خطرات تحت پوشش، جزو استثنائات نباشند.
مثلاً در زمانی كه يک سد در مرحله بهره برداری قرار دارد، خطری همچون زلزله میتواند باعث بروز ترک در بدنه سد شده و آن را به طور جدی تهديد نمايد. هزينه تعمير و بازسازی سد مذكور میتواند در قالب اخذ يک بيمهنامه سازههای تكميل شده مهندسی كه در آن پوشش بيمهای زلزله و ترک در بدنه سد جزو خطرات تحت پوشش آن است، اطمينان خاطر لازم را برای كارفرمای سد و تاسيسات مربوطه فراهم آورد.
بيمه ماشين آلات و تجهيزات پيمانكاری (Contractor’s Plant and Machinery (CPM
همانطور كه ميیدانيم، در صنايع گوناگون دو نوع ماشين آلات مورد استفاده قرار میگيرند:
الف- ماشين آلات متحرک
ب- ماشين آلات ثابت
ماشين آلات متحرک، ماشين آلاتی هستند كه يا خود دارای نيروی كششی بوده و اصطلاحاً “خود كشش” میباشند و يا به صورت يدک و توسط وسيله ديگری كشيده میشوند.
ماشين آلات متحرک بشرح فوق را میتوان به دو دسته زير تقسيم بندی نمود:
- ماشين آلات دارای پلاک انتظامی
- ماشين آلات فاقد پلاک انتظامی
روشن است كه پوشش بيمهای ماشين آلات متحرک دارای پلاک انتظامی، مربوط به “بيمههای خودرو” در هر شركت بيمهای است كه از مبحث بيمههای مهندسی خارج میباشد. بنابراين بيمه ماشين آلات و تجهيزات پيمانكاری در بيمههای مهندسی، برای پوشش بيمهای بدنه ماشين آلات و تجهيزات ثابت و يا متحرک فاقد پلاک انتظامی طراحی گرديده است. اين بيمه میتواند اطمينان خاطر استفاده كنندگان از اينگونه ماشين آلات را درمقابل خطرات گوناگون اجرائی، تامين نمايد.
لزوم مالكيت بيمهگذار بر اين گونه ماشين آلات شرط صدور اين بيمهنامه نبوده و اين بيمهنامه میتواند برای ماشين آلات و تجهيزات استيجاری نيز، مورد استفاده قرار گيرد.
برخي از ماشين آلاتي كه داراي پلاك انتظامي نبوده و ميتوانند در اين بيمهنامه تحت پوشش بيمهاي قرار گيرند، عبارتند از:
- انواع ماشين آلات ساختمانی و راهسازی مانند: لودر، بلدوزر، بيل مكانيكی و ……
- انوع جرثقيلها
- انواع ليفتراکها
- انواع ماشين آلات مورد استفاده در تونلها و معادن و ……
ماشين آلاتی همچون تاور كرينها (جرثقيلهای برجی) و ايستگاههای ساخت بتون (بچينگ پلنت) و سنگ شكنها، از جمله ماشينآلات ثابت مورد استفاده در صنايع ساختمانی میباشند و همانطور كه اشاره شد، اين بيمهنامه مختص ماشين آلات متحرک نبوده و اينگونه ماشين آلات ثابت نيز میتوانند از مزايای اين بيمهنامه بهرهمند گردند.
خطرات تحت پوشش اين بيمهنامه بصورت بيمهنامه با خطرات نامبرده شده (Named Perils) بوده و بايد خطرات تحت پوشش در آن، به صراحت در متن بيمهنامه قيد گردند، به شرطی كه خطرات تحت پوشش، جزو استثنائات نباشند.
بنا به تجربيات موجود، عمدهترين خطرات مطرح در اين بيمهنامه كه مورد نظر بيمهگذاران میباشد، عبارتند از:
- سقوط از بلندی
- سيل و روان آبهای سطحی
- زلزله
- طوفان
- برخورد موضوع بيمه با جسم ثابت يا متحرک
- واژگونی
- سرقت كلی، لازم به ذكر است سرقت جزئی قطعات، تحت شرايط خاصی تحت پوشش قرار میگيرد
- ريزش
- رانش
بیمه تجهیزات الکترونیک (Electronic Equipment)
خسارتهای وارد به انواع تجهیزات الکترونیکی مورد استفاده در کارگاههای صنعتی، صنایع، لوازم تحقیقاتی و آزمایشگاهی، لوازم اداری، سیستمهای هشداردهنده، تجهیزات اندازه گیری، دستگاههای کنترل و عیبیاب، تجهیزات مربوط به سینما و فیلمبرداری، دستگاههای تست مواد و نمونه برداری، تجهیزات رادیو تلویزیونی و مخابراتی، سیستمهای رایانه ای، تجهیزات پزشکی و مانند آن را تحت پوشش قرار میدهد.
این بیمه میتواند سه نوع پوشش را ارائه دهد:
پوشش خسارت وارد به سخت افزار
پوشش خسارت وارد به نرم افزار
پوشش هزینه اجاره و بکارگیری دستگاههای جایگزین تا راهاندازی مجدد دستگاههای خسارت دیده
فساد کالا در سردخانه (DOS)
هدف از ارائه این بیمه پاسخگویی به نیاز اشخاصی است که کالای خود را در سردخانهها انبار نموده و در قبال فساد کالایشان دراثر شکست ماشین آلات سرد کننده خواستار پوشش بیمه میباشند بدین معنی چنانچه حادثه ای موجب از بین رفتن یا خسارت وارد به تجهیزات سردکننده بشود و غرامت ناشی از آن تحت شرایط بیمه شکست ماشین آلات قابل جبران باشد، فساد محصول در اثر چنین حادثه ای تحت پوشش خواهد بود لازم به ذکر است که بیمه فساد کالا مکمل پوشش ارائه شده در بیمه (شکست) ماشینآلات و اخذ آن جز در ارتباط با بیمه ماشینآلات موردی ندارد.
متقاضیان این بیمهنامه شامل :
– صاحبان سردخانه
– استفاده کنندگان (اجاره کنندگان) سردخانهها
– موسسات تولیدکننده محصولات کشاورزی
– فروشندگان عمده میوه و سبزیجات
– صنایع و فرآورده های گوشت و ماهی
– تولید کنندگان مواد لبنی
– صنایع شیمیایی و داروسازی
خطرات تحت پوشش D.O.S :
اتلاف یا خسارت وارد به کالاهای بیمهشده موجود در سردخانه به علت یکی از علل زیر:
– خروج ناگهانی و غیر قابل پیش بینی مبردها از مدار خود
– شکست مکانیکی تجهیزات سردخانه
– یخزدگی تصادفی در درجه حرارت توصیه شده
– مواد یا اقلام معیوب در سیستم سردخانه
– اشتباه در طراحی سیستم سردخانه
– آلودگی نشتی مبرد
– انفجار فیزیکی
– قطع برق، گاز یا هر سوخت دیگر
– غفلت، سهلانگاری