فصل اول: تعاریف
ماده ۱– واژگان و اصطلاحات مذكور در این آئین‌نامه صرف‌نظر از هر مفهوم دیگری كه داشته باشند با این تعاریف استفاده شده‌اند:
۱- بیمه مركزی: بیمه مركزی جمهوری اسلامی ایران
۲- عرضه کننده بیمه: شامل مؤسسه بیمه، نماینده بیمه و دلال رسمی (كارگزار) بیمه است.
۳- مؤسسه بیمه: شركت بیمه ای است كه دارای پروانه فعالیت از بیمه مركزی بوده و مجاز به انجام عملیات بیمه است.
۴- دلال رسمی (كارگزار) بیمه: شخصی حقیقی یا حقوقی است كه در مقابل دریافت كارمزد، واسطه انجام معاملات بیمه بین بیمه گذار و بیمه‌گر بوده و شغل او منحصراً ارائه خدمات بیمه ای می‌باشد. دلال رسمی بیمه باید دارای پروانه دلالی رسمی بیمه از بیمه مركزی باشد.
۵- نماینده بیمه: شخصی حقیقی یا حقوقی است كه پس از اخذ مجوز فعالیت از یك شركت بیمه در مقابل دریافت كارمزد یا هزینه صدور به عرضه خدمات بیمه در یك یا چند رشته و به نمایندگی از جانب یك شركت بیمه طرف قرارداد همان شركت می‌پردازد.
۶- متقاضی خدمات بیمه‌ای: شخص حقیقی یا حقوقی است كه به منظور دریافت خدمات بیمه‌ای به عرضه‌كننده بیمه مراجعه می نماید.
۷- بیمه گذار: شخص حقیقی یا حقوقی است كه مشخصات وی در بیمه‌نامه یا قرارداد بیمه ذكرگردیده و متعهد به پرداخت حق‌بیمه است.
۸- فرم پیشنهاد بیمه: مجموعه پرسش‌هایی است كه بیمه گر به منظور شناسایی نیازهای بیمه‌ای، كسب اطلاعات در مورد موضوع بیمه، ارزیابی خطر و تعیین نرخ حق‌بیمه از متقاضی خدمات بیمه یا نماینده وی می‌پرسد و پس از پاسخ متقاضی و تكمیل فرم و امضاء آن توسط بیمه‌گذار یا نماینده وی، جزء لاینفك بیمه‌نامه محسوب می‌شود.
۹- بیمه‌نامه یا قرارداد بیمه: سندی كتبی مشتمل بر مشخصات و تعهدات بیمه‌گر و بیمه‌گذار و شرایط عقد بیمه است.
۱۰- حق‌بیمه: وجهی كه بیمه‌گذار در برابر اخذ پوشش و تعهد بیمه‌گر برای جبران خسارت وارده به موضوع بیمه در صورت وقوع یا بروز حادثه تحت پوشش بیمه‌نامه می‌پردازد.
۱۱- شرایط عمومی: قسمتی از مندرجات بیمه‌نامه به صورت چاپی است كه برای هر رشته بیمه‌ای، به صورت یكسان برای كلیه بیمه‌گذاران، توسط بیمه‌گر بر اساس مصوبه شورای‌عالی بیمه یا مجوز بیمه مركزی نوشته می‌شود. شرایط عمومی شامل مواردی از قبیل: تعاریف و اصطلاحات، مقررات حاكم بر طرفین قرارداد، وظایف و تعهدات بیمه‌گر و بیمه‌گذار، خطرات اصلی تحت پوشش، خطرات استثناء شده، شرایط فسخ، انفساخ و ابطال بیمه‌نامه و نحوه حل اختلافات احتمالی آتی است.
۱۲- شرایط خصوصی: قسمتی از مندرجات بیمه نامه، شامل شرایط و اطلاعات خاص و ویژه و یا پوشش‌های اضافی یا حذفی است كه بین بیمه‌گر و بیمه‌گذار معین، توافق می‌گردد. در صورت تعارض بین شرایط عمومی و شرایط خصوصی، شرایط خصوصی بیمه‌نامه بر شرایط عمومی مقدم است.
۱۳- شرایط پیوست بیمه‌نامه: متون استانداردی كه معمولاً توسط نهادهای بین‌المللی بیمه برای هر یك از رشته‌های بیمه به صورت شرایط استاندارد یا كلوز بیمه‌ای تدوین و در عرف بین‌الملل حاكم بوده و به بیمه‌نامه پیوست می‌شود و جزء لاینفك آن محسوب می‌گردد. شرایط پیوست بیمه‌نامه بر شرایط عمومی مقدم است.
۱۴- الحاقیه: اوراقی كه به بیمه‌نامه ضمیمه شده و جزء لاینفك آن محسوب می‌شود و هرگونه تغییر در بیمه‌نامه از طریق آن صورت می‌گیرد.
۱۵- جدول بازخرید: جدولی است كه به بیمه‌نامه‌های عمر دارای ذخیره ریاضی پیوست می‌شود و ارزش بازخرید بیمه نامه در طول مدت اعتبار در آن مشخص می‌شود.
۱۶- جدول سرمایه مخفف: جدولی است كه به بیمه‌نامه‌های عمر دارای ذخایر ریاضی پیوست می‌شود كه سرمایه بیمه نامه در پایان دوره را در صورت توقف یا خودداری از پرداخت حق‌بیمه توسط بیمه گذار در طول مدت اعتبار بیمه نامه مشخص می نماید.
۱۷- فروش اجباری بیمه: هر گونه فروش بیمه بدون تقاضا و تمایل بیمه گذار یا ملزم كردن وی به هر طریقی به خرید بیمه یا خرید از یك بیمه گر خاص.
۱۸- اطلاعات شخصی: به اطلاعاتی از قبیل نام و نام خانوادگی، تحصیلات، نشانی محل سكونت و محل كار، كد پستی، شغل، شماره تلفن شخصی، كد ملی، شماره حساب بانكی، شماره كارت اعتباری، میزان درآمد و ثروت، عادت های فردی، بیماری های جسمی و روانی فردی و خانوادگی، قومیت، جنسیت و مذهب گفته می‌شود.
۱۹- بیمه زندگی(عمر): نوعی از بیمه‌های بازرگانی كه در آن انجام تعهد بیمه‌گر منوط به فوت و یا حیات بیمه‌شده طی مدت بیمه است.
۲۰- بیمه‌های غیر زندگی: عبارتست از كلیه رشته‌های بیمه بازرگانی به استثناء بیمه‌های زندگی.
۲۱- بیمه شخص ثالث: بیمه موضوع قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث مصوب مجلس شورای اسلامی
